KİMYASAL TEPKİMELERDE ENERJİ
ÖSS SORULARI
1) Fe2O3(k) + 3CO(g) →2Fe(k) + CO2(g) + 4,3 k.kal
Tepkimesinden 8,6 k.kal ısının açığa çıkması için kullanılması gereken CO, normal
koşullarda kaç litredir?
A)25,8 B)44,8 C)67,2 D)134,4 E)12,9
(1981-ÖYS)
2)2X(g) → X2(g) + 103,4 k.kal/mol
2Y(g) → Y2(g) + 37,7 k.kal/mol
2Z(g) → Z2(g) + 226,0 k.kal/mol
Olarak verildiğine göre aşağıdakilerden hangisi kovalent bağ kuvvetlerini doğru
Olarak karşılaştırmaktadır?
A)Z2 >Y2 > X2 B)Y2 > X2 > Z2 C)Z2 > X2 > Y2
D)Y2 > Z2 > X2 E)X2 > Z2 > Y2
(1981-ÖYS)
3)Bazı bileşiklerin oluşma entalpileri aşağıdaki gibidir:
CH3OH(s) -48,1 k.kal/mol
CO2(g) -94,8 k.kal/mol
H2O(g) - 57,8 k.kal/mol
Buna göre CH3OH(s) nın molar yanma ısısı kaç k.kal dır?
A)-257,6 B)-161,5 C)-26,5 D)+151,5 E)+161,5
(1981-ÖYS)
4)CO(g) + ½O2(g) → CO2(g) + 67,6 k.kal
Denklemine göre 56 gr. karbon monoksit harcandığında aşağıdakilerden hangisi
olur?(C:12,O:16)
A)1 mol oksijen harcanır.
B)67,6 k.kal ısı açığa çıkar.
C)0,5 mol oksijen harcanır.
D)0,5 mol karbondioksit oluşur.
E)1 mol karbondioksit oluşur.
(1982-ÖYS)
5)Aşağıda üç bileşiğin elementlerinden oluşma ısıları verilmiştir.
C3H8(g) ∆H=-24,8 k.kal/mol
CO2(g) ∆H=-94,0 k.kal/mol
H2O(g) ∆H=-57,8 k.kal/mol
Buna göre C3H8(g) ın H2O(g) ve CO2(g) vermek üzere yanma ısısı (∆H) kaç k.kal/mol dür?
A)-176,6 B)-231,2 C)-282,0 D)-488,4 E)-538,0
(1983-ÖYS)
6)2NH3(g) + 3/2O2(g) → N2(g) + 3H2O(g) + 151,4 k.kal
Yalıtılmış kapalı bir kapta oluşan bu tepkimede basınç yükselmektedir. Basıncın
yükselmesini aşağıdakilerden hangisi en iyi açıklar?
A) Isı veren bir tepkime olması
B)Ürünlerin az olması
C)Sıcaklık yükselmesi ile birlikte molekül sayısının artması
D)Moleküllerin kinetik enerjilerinin artması
E)Tepkimede molekül sayısının artması
(1983-ÖYS)
7)Bir bileşiğin formülü ve elementlerinin atom kütleleri bilinmektedir.
Yalnız bu verileri kullanarak bileşiğin;
I.Oluşma ısısı
II.Molekül kütlesi
III.Yüzde (%) bileşimi
IV.Molekülün atom sayısı ve çeşidi
bilgilerinden hangileri bulunabilir?
A)Yalnız IV. B)I. ve III. C)II. ve IV.
D)I. , II. ve IV. E)II. , III. ve IV.
(1988-ÖSS)
8)50 oC deki su ile 0 oC deki buzdan eşit kütlelere alınarak yalıtılmış bir kapta karıştırılıyor.
Bu karışım yeterince bekletildiğinde, aşağıdakilerden hangisi oluşur?(Suyun ısınması=1 kal/g 0C;Buzun erime ısısı=80 kal/g)
A)0 oC de buz su karışımı
B)0 0C de yalnız su
C)0 0C de yalnız buz
D)0 0C nin üstünde yalnız su
E)0 0C nin altında yalnız buz
(1991-ÖYS)
9)Yalıtkan bir kaptaki m gram suyun içinde bir mol kızgın demir parçası atılıyor.
Demir ve su arasındaki ısı alışverişi tamamlanıncaya kadar bekleniyor.
Bu olayda suyun aldığı ısı miktarı;
I.Suyun molar yanma ısısı
II.Demirin ısınma ısısı
III.Demirin ilk ve son sıcaklığı
bilgilerinden hangisi ile hesaplanabilir?
(Kabın aldığı ısı ihmal edilecektir.)
A)Yalnız III. B)I. ve II. C)I. ve III.
D)II. ve III. E)I. ,II. ve III.
(1995-ÖSS)
10)X ve Y maddeleri ile ilgili;
I.mx > my
II.cx > cy
III.t1(x) > t1(y)
bilgileri verilmiştir.
(m:kütle,c:ısınma ısısı;t1:ilk sıcaklık)
Bu maddelere ayrı ayrı eşit miktarlarda ısı verildiğinde maddelerin yalnız sıcak-
lıklarının değiştiği ve X in son sıcaklığının Y ninkinden daha yüksek bir değere ulaştığı gözlenmiştir.
X in son sıcaklığının daha yüksek bir değere ulaşmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A)Yalnız I. B)Yalnız II. C)Yalnız III.
D)I. ve II. E)II. ve III.
(1995-ÖYS)
ÖSS CEVAPLARI
1)Fe2O3 + 3CO → 2Fe + 3CO2 + 4,3 k.kal
Tepkimesi ekzotermiktir.
Denkleme göre 1 mol Fe2O3 ile 3 mol CO gazının reaksiyonundan, 2 mol Fe ve 3 mol CO2 oluşurken 4,3 k.kal ısı açığa çıkar.
1 mol gaz NŞA (0 0C ve 1 atm) 22,4 litre hacim kaplar.
4,3 k.kal ısı 3.22,4 litre CO nun reaksiyonundan açığa çıkarsa
8,6 k.kal ısı x litre CO nun reaksiyonundan açığa çıkarsa
_________________________________________________
X=134,4 litre olarak bulunur.
(CEVAP ‘D’)
2)Bir kimyasal bağı koparmak için ne kadar ısı verilirse, bağ oluşum sırasında o kadar ısı açığa çıkar. Açığa çıkan ısı ne kadar fazla ise bağ kuvveti o kadar fazla
olur.
2X→X2 + 103,4 k.kal
2Y→Y2 + 37,7 k.kal
2Z→Z2 + 226,0 k.kal
Denklemlerine göre en fazla ısı Z2 oluşumu sırasında açığa çıkıyorsa, en sağlam bağ Z2 de, en az ısı Y2 de açığa çıkıyorsa en az sağlam bağ Y2 de elde edilir.
Buna göre bağ sağlamlıkları Z2 > X2 > Y2 şeklinde olur.
(CEVAP ‘C’)
3)Molar yanma ısısı 1 mol bileşiğin yakılması sırasında ∆H değişimidir.
CH3OH(s) + 3/2O2(g) → 2H2o(g) + CO2(g)
şeklindedir.
Elementlerin tabiatta bulunduları fazda oluşan ısıları sıfır olduğundan O2(g) nin oluşum ısısı sıfırdır.
∆H=[Hürünler]-[Hgirenler]
∆H=[HCO2 + 2HH2O]-[HCH3OH + 3/2HO2]
∆H=[(-94)+2.(-57,8)]-[(-48,1)+3/2.0]
∆H=-161,5 k.kal/mol olarak bulunur.
(CEVAP ‘B’)
4)CO:12+16=28 gr/mol
1 mol CO gazı 28 gram olduğundan, 56 gram CO gazı 2 moldür.
CO + 1/2O2→CO2 + 67,6 k.kal
denkleme göre 1 mol CO ile 0,5 mol O2 nin reaksiyonundan 1 mol CO2 gazı oluşur-
ken 67,6 k.kal ısı açığa çıkmaktadır.
2 mol CO gazı reaksiyona girerse , 1 mol O2 gazı reaksiyona girip, 2 mol CO2 gazı oluşurken 2.67,6 k.kal ısı açığa çıkacaktır.
(CEVAP ‘A’)
5)C3H8(g) + 5O2(g) → 3CO2(g) + 4H2O(g)
denklemine göre tepkime olur.
∆H=Hürünler-Hgirenler
∆H=[3.(-94) + 4.(-57,8)]-[-24,8+5.0]
∆H=-488,4 k.kal/mol olarak bulunur.
(CEVAP ‘D’)
6)Yalıtılmış kapalı bir kapta oluşan tepkimede basınç sürekli yükseliyorsa PV=nRT
denklemine göre basıncın yükselmesine sebep , ya sıcaklığın artması ,ya mol sayı-
sının artması ya da mol sayısı ve sıcaklığın ikisininde artması olabilir.
2NH3(g) + 3/2O2(g) → N2(g) + 3H2O(g)
denklemine göre 2 mol NH3 ve 3/2 mol O2 olmak üzere reaksiyona 3,5 mol gaz
girmiş, 1 mol N2 ve 3 mol H2O olmak üzere 4 mol gaz reaksiyon sonucu açığa çık-
mıştır. Reaksiyon süresince mol sayısı artmaktadır. Molsayısının artışı basınç ar-
tışına sebep olur.
Reaksiyon ekzotermiktir. Reaksiyon süresince açığa çıkan ısı, kap yalıtılmış olduğundan sıcaklığın artışına sebep olur. Sıcaklığın artması basıncı arttırır.
Buna göre, kaptaki basınç artışına sebep, sıcaklığın yükselmesi ile birlikte mole-
kül sayısının artmasıdır.
(CEVAP ‘C’)
7)Bir bileşiğin molekül formülü (X2y gibi) ve elementlerinin atom kütleleri(X=14 gr,Y=16 gr gibi) biliniyorsa,
I.Oluşma ısısı bilinemez.
II.Molekül kütlesi bilinir.
III.Yüzde bileşimi bilinir.
IV.Molekülündeki atom sayısı ve çeşidi bilinir.
(CEVAP ‘E’)
8)Alınan ısı verilen ısıya eşittir. 50 0C deki suyun tamamı 0 0C ye soğursa ,
Qsu=m.c. ∆T
Qsu =m.1.50
Qsu=50m
50 m kal. Isı açığa çıkıyor.
Buzun erimesi için,
Qbuz=m.le
Qbuz=m.80
80m kal. Isıya ihtiyaç vardır. Suyun verdiği ısı buzun bi kısmını eritebilmektedir. Son durumda ortamda 0 0C de su buz karışımı vardır.
(CEVAP ‘A’)
9)Bir maddenin aldığı ısı
Q=m.c. ∆T
eşitliği ile hesaplanır. Bu eşitlikte Q ısı, m kütle,c ısınma ısısı ve ∆T sıcaklık farkını belirtir.
1 mol Fe nin kütlesi bellidir. Q nün hesaplanabilmesi için Fe nin ısınma ısısı ile ilk ve son sıcaklığı bilinmelidir. Buradan Fe nin verdiği ısı suyun aldığı ısıya eşittir.
(CEVAP ‘D’)
10)Maddeler eşit ısı ile ısıtıldıkları X in sıcaklığının daha büyük olması için , X in kütlesinin en az, öz ısısının küçük veya ilk sıcaklığının büyük olması gerekirdi. Bu
durum yalnızca II. de uygundur.
(CEVAP ‘B’)
